به گزارش پایگاه خبری صدای نایین، مردم محله محمدیه شهرستان نایین در شب ۲۸ صفر همزمان با شهادت امام حسن مجتبی (علیه السلام) و پیامبر مهربانیها حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) طبق آیینی که از گذشتگان خود به ارث بردهاند مراسم پخت آش نذری را برگزار کردند.
مردم محمدیه برای طبخ این آش از یک هفته قبل، مواد و وسایل لازم را تهیه کرده و در روز قبل یعنی ۲۷ صفر خانمهای این محله به پاک کردن گندم و حبوبات و خرد کردن گوشت و پیاز مشغول میشوند.
رضا قاسمی در گفت و گو با خبرنگار صدای نایین بیان کرد: مردان محله محمدیه برای طبخ آش نذری آخر صفر به آماده کردن جایگاه طبخ آش، شستن دیگها و جمع کردن هیزمها مشغول شده و در ظهر همان روز آتش پخت این آش نذری را روشن میکنند.
وی ادامه داد: این آش در محله پشتکوهه در مکانی معروف به «مسجدچو» طبخ میشود که در شب شهادت امام حسن(ع) هیئت به این جایگاه آماده و مردم به عزاداری میپردازند و در پایان مراسم با هم زدن آش، حاجات خود را از کریم اهل بیت میخواهند.
گفتنی است این آش بیش از ۱۰۰ سال است در این محله پخت میشود و مردم ارادت خاص به برپایی این سنت دارند.
آیین سنتی «عَلِم چورانّی»
یکی از سنتهای قدیمی که برای پخت این آش انجام میشود مراسم عَلِم چورانّی است؛ عَلِم به معنای «عَلَم و بیرق» و چورانی به معنای «چراغانی و کنایه از روشنی و آتش و پخت و پز» است که مراد از هر دو کلمه علم کردن آتش و روشنایی برای پخت و پز نذری میباشد.
بعضی هم معتقدند کلمه ” چورانی” مرکب از “چو به معنای چوب” و “را” و “نی به معنای نیست، نبود و نیاز” است که در طول زمان با تغییرات گفتاری و لهجهای، به این شکل درآمده است و برخی هم معتقدند ریشه در زبان فارسی دری یا اوستایی دارد.
در این مراسم کودکان در محلات به راه میافتند و با خواندن شعر
عَلِم عَلِم چورانًی
یَک سُکَچو دراِنداز
نذری حسین و عباس
مردم را دعوت به نذر چوب برای پخت آش میکنند که سکچو به معنای حداقل اندازه و وزن یک تکه چوب به اندازه چوب کبریت بوده و مراد این است که هر کس به اندازه توانش حتی به اندازه ناچیز در این امر خیر مشارکت داشته باشد.
ابوالقاسم محمدی در گفت و گو با خبرنگار صدای نایین گفت: در زمان گذشته سوخت و تامین آن از دشوارترین و مهمترین نیازهای خانوادهها و جامعه بوده است که بیشتر از سوختهای طبیعی و بهرهبرداری از طبیعت مثل بوتهها و درختچههای بیابانی و صحرایی و مقدار کمی از حرث درختان و باغات تهیه میشده است.
وی افزود: به همین دلیل نذر چوب بسیار اهمیت داشته و کودکان برای تامین سوخت این نذری، مردم را فرا میخوانند.
محمدی تصریح کرد: با گذشت زمان مردم علاوه بر چوب در این مراسم مواد اولیه آش مثل گندم و حبوبات را نیز در این مراسم به کودکان میدهند.
گفتنی است این آیین سنتی هم اکنون تنها در محله پشتکوهه محمدیه به قوت خود باقی مانده و کودکان همچنان این میراث گذشتگان خود را حفظ کردهاند.
- نویسنده : فاطمه محمدی محمدی