آیین‌های سنتی «حسین سرور ماست» و «جوش الوداع» در آخرین شب ماه صفر
آیین‌های سنتی «حسین سرور ماست» و «جوش الوداع» در آخرین شب ماه صفر
آخرین شب ماه صفر در شهرستان نایین با آیین سنتی «حسین سرور ماست» و «جوش الوداع» به پایان می‌رسد.

به گزارش پایگاه خبری صدای نایین، در آخرین شب ماه صفر در حسینیه پادرخت محمدیه مراسمی با عنوان «حسین سرور ماست» برگزار می‌گردد. از آنجا که بعد از شهادت امام حسین(ع) ۳ نفر از مردان کوفه بر علیه قاتلان امام قیام می‌کنند و در مقابل آنان لشکر عظیمی قرار میگیرد، در این مراسم سه نفر در یک سمت و تعداد زیادی در طرف دیگر مقابل آنان قرار میگیرند.طبق همان روایت ابتدا این سه نفر با شعر و خطابه به طرفداری امام می‌پردازند:

«حسین سرور ما، امام و رهبر ما

در کربلا شهید است، پس خاک بر سر ما

زهرا به محشر آید با حوریان سیَه پوش

پیرهن حسین را افکنده برْ سرِ دوش»

و افراد رو به رو هم متقابلاً جواب می‌دهند که در این میان هر از گاهی به آنان حمله‌ور می‌شوند، در پایان این سه نفر توسط گروه دشمنان محاصره شده و کشته می‌شوند و مومنین به عزاداری می‌پردازند.

آیین سنتی جوش یا حلقه ماتم

آیین سنتی «جوش» ﺩﺭ ماه‌های محرم و صفر ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻭﻳﮋﻩ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﻭ ﺷﺐ‌ﻫﺎی ﺗﺎﺳﻮﻋﺎ ﻭ ﻋﺎﺷﻮﺭﺍ و در آخرین شب ماه صفر ﺩﺭ سطح شهرستان قبل از شروع دسته‌روی و در پایان عزاداری برگزار می‌شود.

در این مراسم عزاداران با حلقه زدن و زدن دُهُل با سبکی خاص و هم آهنگ با اشعاری که در مظلومیت و مصائب سالار شهیدان خوانده می‌شود اقدام به عزاداری و جوش و خروش می‌کنند.

در محله‌های نایین دو عَلَمْ که با جامه‌ها و پارچه‌های رنگین زینت داده‌اند و نمادی از علم حضرت ابالفضل(ع) است را در وسط این حلقه می‌گردانند و در روزهای تاسوعا و عاشورا خیمه را در میان حلقه قرار می‌دهند.

در آیین جوش، پسران و مردان از کودک تا پیر کنار یکدیگر حلقه‌ای بزرگ تشکیل می‌دهند که در این حلقه هر فرد با گرفتن لباس دیگری به او متصل می‌شود و دست دیگرش را در طول اجرای آئین همراه با صدای دُهُل و آهنگِ اشعار بالا و پایین می‌برد؛ افراد همزمان که به جلو و عقب حرکت می‌کنند به گردش حول مرکز این حلقه درمی‌آیند و سه نفر از بزرگان هیئت در وسط این حلقه راهنمای حرکت و مصیبت‌خوانی عزاداران هستند.

در محله پادرخت محمدیه در آخرین شب ماه صفر این مراسم با عنوان «جوش وداع» برای خداحافظی با ماه محرم و صفر برگزار می‌شود که در این مراسم بعد از ذکر مصیبت شهادت اهل بیت، یکی از بزرگان این محله دشمنان ائمه اطهار را لعنت می‌فرستد و بعد مراسم جوش با صدا زدن نام اهل بیت ادامه یافته و در پایان عزاداران با گفتن « الوداع الوداع» با ماه عزا و ماتم خداحافظی می‌کنند.

آیین جوش شهرستان نایین در تاریخ ۱۳۹۸/۰۴/۰۴ با شماره ۱۸۵۱ ثبت ملی شده است.

فیلم آیین سنتی «جوش الوداع»

 

فیلم آیین سنتی «حسین سرور ماست»

 

  • نویسنده : فاطمه محمدی محمدی