به گزارش خبرنگار پایگاه خبری صدای نایین، امروزه در برخی محصولات شاهد هستیم که قیمت مصرفکننده درج شده روی کالا ۳۰ تا ۴۰ درصد بیش از قیمت تولیدکننده است و به عبارتی در نظام توزیع افزایش غیر معمول قیمت‌ها را شاهد بوده‌ایم بنابراین برای رفع این مسئله به جای درج قیمت مصرف کننده، قیمت تولیدکننده روی ۱۵ کالا درج می‌شود.
با عنایت به مفاد بند ۲۳ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی مشعر بر”شفاف و روان‌سازی نظام توزیع و قیمت‌گذاری و روزآمدسازی شیوه‌های نظارت بر بازار”، استمرار اطلاع رسانی نظام‌مند، دقیق و به هنگام در مورد قیمت کالا و خدمات به مصرف‌کنندگان، لازمه این امر می‌باشد.
در این راستا درج قیمت از طریق الصاق برچسب روی کالا یا نصب تابلو و نرخ‌نامه در محل تولید، عرضه، کسب و حرفه به نحوی که قیمت واحد کالا یا دستمزد خدمت به سهولت و روشنی برای همگان قابل رویت باشد براساس قوانین متعدد از جمله ماده (۶) قانون تعزیرات حکومتی مصوب ۲۳/۱۲/۶۷، ماده (۵) قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان مصوب ۱۵/۷/۸۸ و مواد (۱۵ و ۶۵) قانون اصلاح قانون نظام صنفی مصوب ۱۲/۶/۹۲ مورد تاکید و تصریح قرار گرفته لکن موضوع تخلف عدم درج قیمت کماکان از فراوانی برخوردار بوده و در صدر تخلفات احصاء شده در گزارشات بازرسی می‌باشد و علی‌رغم تلاش‌های معموله وضعیت مطلوب و مورد انتظار حاصل نشده است.
اما درباره چرایی درج قیمت تولیدکننده روی کالاها دکتر امید کوهی، رئیس اداره صمت نایین با اشاره به جلسه ستاد تنظیم بازار درباره درج قیمت تولیدکننده روی محصولات گفت: در برخی محصولات شاهد هستیم که قیمت مصرف کننده درج شده روی کالا ۳۰ تا ۴۰ درصد بیش از قیمت تولیدکننده است و به عبارتی در نظام توزیع افزایش غیرمعمول قیمت‌ها را شاهد بوده‌ایم بنابراین برای رفع این مسئله در تلاش هستیم از هفته جاری به جای درج قیمت مصرف کننده، قیمت تولید کننده روی ۱۵ کالا درج شود.
او در خصوص اینکه آیا با اجرای این طرح، تخفیف های دروغین حذف می شود، افزود: بارزترین دلیلی که مدیران بازرگانی داخلی کشور را بر آن داشته تا قیمت تمام‌شده کالاها را به اطلاع مشتریان برسانند، به دادن تخفیف های نجومی مربوط می‌شود. اگر فروشنده‌ای برای فروش یک کالای تولید داخل تا حدود ۵۰ درصد تخفیف می‌دهد این به معنای آن است که قیمت فروش حتی از دوبرابر قیمت تولید نیز بیشتر بوده که پس از کسر نصف قیمت، هم هزینه‌های تولید و سود تولیدکننده و هم حاشیه اندک سود برای فروشنده را تامین کرده است.
کوهی بیان نمود: برای جلوگیری از گران‌فروشی و با عنایت به وجود درصدهای بالای سود فروشنده، راهکار درج قیمت تولیدکننده به جای قیمت مصرفکننده باعث شده تا مشتریان متوجه قیمت واقعی محصول شده و فریب تخفیف‌های نجومی را نخورند.
رئیس صنعت، معدن و تجارت نایین گفت: یکی از مشکلاتی که به تازگی با آن مواجه بودیم ارائه تخفیف‌های اغواکننده بود و فاکتور مستندی هم در دسترس نبود که مشخص شود بر چه اساس این تخفیف ارائه می شود اما با این طرح، دیگر تخفیف های دروغین وجود ندارد چون تولید کننده، قیمت تمام شده را که به منزله فاکتور است روی محصولات درج کرده است.
او افزود: یکی از مشکلات در سطح عرضه، درج قیمت‌های غیرواقعی در برخی فروشگاه‌های زنجیره‌ای است و شواهد نشان می‌دهد که این فروشگاه‌ها در قالب طرح‌های تخفیفی و حراج، حجم بالایی از کالاها را با تخفیف‌های غیرواقعی ۲۰ تا ۵۰ درصدی عرضه می‌کنند.
کوهی بیان نمود: با اجرای این طرح، فروشگاه‌های زنجیره‌ای ملزم می‌شوند که برچسب تخفیفات قیمت غیرواقعی را از روی قفسه‌ها حذف کرده و همان قیمت مصرف کننده روی کالا، در معرض دید عموم قرار دهند.
پیش از این بسیاری از تولیدکنندگان در برخی مواقع کالاهای خود را با تخفیف ویژه و حتی زیر قیمت تمام شده به فروش می‌رساندند که به دلیل درج قیمت مصرفکننده روی کالاها، این تخفیف در بیشتر اوقات به صورت کامل به شبکه توزیع خرده فروشی می‌رسید و مصرف کننده هیچ سودی نمی‌برد اما ممکن است تولیدکننده، قیمت تمام شده را هم بیشتر از قیمت واقعی تولید برای فروشگاه های بزرگ درج کند.
دکتر کوهی در خصوص این سوال بیان نمود: یکی از دلایلی که برخی فروشگاه ها اقدام به دادن تخفیف‌های نجومی می‌کنند درج قیمتی بیش از قیمت واقعی محصول برای فروشگاه‌های زنجیره ای بود و برخی این احتمال را داده‌اند که تولیدکنندگان برای فروشگاه های بزرگ باز هم اقدام به درج قیمت بالاتر از قیمت واقعی داشته باشند که با این طرح تولیدکنندگان بر اساس قیمت تمام شده کالا و سود قانونی خود و مالیات بر ارزش افزوده اقدام به درج قیمت تولیدکننده می‌نمایند.
او افزود: مبنای محاسبه مالیات واحد تولیدی، قیمت کالا در کارخانه است. اگر تولیدکننده به هر دلیلی قیمت محصول نهایی خود را افزایش دهد، ملزم است که براساس همان عدد، پرداخت مالیات داشته باشد. از این رو تولیدکنندگان برای این که مالیات بیشتری پرداخت نکنند از درج قیمت غیر واقعی امتناع می‌کنند بنابر این قیمت نهایی، قیمت واقعی کالا خواهد بود که در این بخش سیستم خودکنترلی داریم. در ضمن طبق دستورالعمل هرگونه تخفیف بیش از ۳ درصد تولید کننده به فروشنده‌ها، باید از قیمت تولید کسر و روی کالا درج شود.
رئیس صمت نایین با اشاره به اینکه چگونه برچسب کالا باعث کاهش قیمت می‌شود گفت: در حال حاضر برخی از واحدهای تولیدی اقدام به درج قیمت غیرواقعی بر روی کالاها نموده و با ارائه تخفیفات غیر متعارف به عوامل توزیع و عرضه‌کننده کالا و تحقق خواسته‌های آن‌ها برای کسب سود بیشتر در راستای کسب سهم بیشتر از بازار فروش موجبات برهم زدن تعادل بازار، ایجاد شرایط رقابت ناسالم و اجحاف در حق مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان صحیح العمل را فراهم می‌نمایند. با درج قیمت تولیدکننده واقعی حاشیه سودهای غیر متعارف حذف گردیده و بالتبع منجر به کاهش قیمت مصرفکننده می‌گردد.
او بیان نمود: از آن جایی که کالاها در شهرهای مختلف تولید می‌شود، یک کارخانه به شهر عرضه‌کننده نزدیک و به شهر دیگر بسیار دورتر است، تاکنون تولیدکننده باید با یک قیمت واحد، کالای خود را در شهرهای مختلف عرضه می‌کرد، بنابراین تولیدکننده از آن جا که نمی‌داند محصول تولیدش در کدام شهر توزیع می‌شود، ناچار است طولانی‌ترین مسیر و بیشترین هزینه را در نظر بگیرد تا کالا به دست مصرفکننده برسد.
براساس بند ۲۳ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی بر شفاف‌سازی فرایند قیمت‌گذاری، نظام توزیع و روان‌سازی آن تاکید کرده است؛ بنابراین وزارت صنعت، معدن و تجارت برای مقابله با گران‌فروشی، طرح درج قیمت تولیدکننده را از ۱۴ قلم کالا آغاز کرده است و این طرح به سرعت در حال اجراء و توسعه می‌باشد.
این تصمیم با تاکید وزیر صمت اتخاذ شده و به منظور شفاف‌سازی قیمت، تولیدکننده باید بر روی کالاهای تولیدی خود، قیمت درب کارخانه را درج نموده و فروشگاه ها و واحدهای صنفی نیز مکلف به درج قیمت مصرفکننده می‌باشند.
این کالاها فعلاً شامل ۷ کالای سوپرمارکتی شامل دستمال کاغذی، آب معدنی، آب میوه‌ها ، نوشابه گازدار ، ماءالشعیر، پودر لباسشویی، پوشک بچه و ۷ قلم کالاهای سرمایه ای شامل انواع لوازم خانگی کوچک و بزرگ مانند غذاساز، نوشیدنی ساز، چرخ گوشت، مایکروویو، تلویزیون، یخچال فریزر و ماشین لباسشویی می‌باشد.
در خصوص کالاهای انتخاب شده نیز باید گفت که تصمیم گرفته شده در مرحله اول کالاهایی که بازارشان رقابتی‌تر است انتخاب و اطلاع رسانی قیمت به جای کارخانه در مرحله عرضه به مصرفکننده اجرا شود که البته فاز اول اجرای این طرح شامل کالاهایی می شود که سهم و نقش قابل توجهی در سبد هزینه خانوارها ندارند.
با اجرای این طرح، فروشگاه‌ها باید برچسب تخفیفات قیمت غیرواقعی را از روی قفسه ها حذف کرده و همان قیمت مصرف کننده روی کالا، در معرض دید عموم قرار دهند.
البته فروشگاه‌های زنجیره‌ای بر اساس قانون باید ۲۰ درصد سهم شبکه توزیع را در اختیار داشته باشند، اما اکنون هشت درصد از سهم شبکه توزیع کالاها بر عهده این فروشگاه‌هاست.
این طرح به سامانه بهین یاب و سامانه جامع تجارت متصل می‌شود و عرضه کننده موظف است قیمت مصرفکننده را در قفسه کالا قرار دهد و دلیل ثبت نشدن قیمت مصرفکننده روی کالاها در کنار قیمت تولیدکننده نیز جلوگیری از سردرگمی خریداران است.
اهداف اجرای طرح درج قیمت تولیدکننده بر روی کالاها
۱ – مقابله با گران‌فروشی و شفاف‌سازی قیمت‌ها
۲- بهره مندی قانونی و منطقی هر یک از عوامل زنجیره تولید، توزیع و عرضه از سودهای مصوب قانونی
۳- کاهش بهای پرداختی توسط مصرف‌کنندگان
۴- بهره‌مندی از نرخ‌های رقابتی برای مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان
۵- اعمال مدیریت فروش
۶- کوتاه شدن دست واسطه‌ها و از بین رفتن قیمت‌های کاذب
۷- روزآمدسازی شیوه‌های نظارت در بازار
۸- روان‌سازی نظام قیمت گذاری و کاهش بهای پرداختی توسط مصرف‌کنندگان
مزایای اجرای طرح درج قیمت تولیدکننده بر روی کالاها
- شفاف سازی قیمت‌ها
- ایجاد رقابت و کاهش قیمت
- سهولت در مقایسه و انتخاب کالا و خدمات برای خریدار
- ارتقای اعتماد عمومی
- جلوگیری از گران‌فروشی و اجحاف به مصرف‌کنندگان
- امکان نظارت بر رعایت سودهای مصوب قانونی حلقه های تامین و توزیع
- کاهش قیمت تمام شده کالا برای اصناف
- حذف واسطه‌های غیر ضروری
- از بین رفتن احتمال تبانی با تولیدکننده و حذف تخفیف‌های بدون مبنا و غیرواقعی
- جزئیات درج قیمت تولیدکننده روی کالا / قیمت‌های کاذب از بین می رود.
گزارش از فاطمه محمدی محمدی
- نویسنده : فاطمه محمدی محمدی
