امروز رفتار‌هایی از عزاداران در سوگواری ایرانیان پس از دوران اساطیری سرمی‌زند که از آن‌ها به تکرار می‌توان در ادبیات کهن نشان یافت، این سری کنش‌ها که از تاریخ حماسی تا روزگار کنونی فراوان می‌توان از آن‌ها سراغ گرفت، به رسم‌هایی تبدیل شده‌اند که انجام دادن‌شان از غم فراوان نشان دارد و بسیاری از مردان و زنان آن‌ها را به شدت هرچه تمام، هرچند به صورت حرکاتی نمایشی انجام می‌دهند.
امروز پس از چند دهه از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، همانند دمیدن خون تازه در رگ‌های شیعیان و سنت‌های عاشورایی این رسوم بیش از پیش نسل به نسل منتقل می‌شود.
شال زنی، آئینی که از دوره آل بویه در بافران رونق یافت
علیرضا مفتاح نویسنده کتاب فرهنگ نایین در گفت و گو با خبرنگار ما گفت: هر فرهنگی که در قومی وجود دارد گاهی یک جاذبه‌های خاصی دارد و امروزه که تحقیق و بررسی می‌کنند و فرهنگ‌های قوم های مختلف را بررسی می‌کنند بعضی از این فرهنگ‌ها نمود ویژه‌ای دارد از جمله مواردی که ما می‌توانیم در شهر بافران اشاره نمود همین شال زدن است که این فرهنگ در کمتر جایی و قوم های دیگر مشاهده کرد.
او بیان کرد: این فرهنگ به این صورت است که پیرمردها و ریش سفیدهایی که نمی‌توانند در عزاداری‌های سنگین همانند سینه زنی و زنجیر زنی شرکت کنند این گروه به صورت دو دسته متفاوت با شال عزاداری می‌کنند و با ذکر «یا حسین» در جلو دسته حرکت می‌کنند.
نویسنده کتاب فرهنگ نایین افزود: ویژگی‌هایی که این گروه دارد اینکه اولا حرمت بزرگان حفظ می‌شود و در جلو دسته حرکت می‌کنند و مورد دوم اینکه، چون با حزن و با یک آرامش خاصی عزاداری می‌کنند دل‌های تماشاگران و عزاداران را جذب می‌کند.
سنت‌های عاشورایی، سنت‌هایی که نسل به نسل منتقل می‌شوند
حجت الاسلام حاج علی اسلامی مولف کتاب اشک کویر در گفت و گو با خبرنگار ما گفت: یکی از دسته‌هایی که در هنگام عزاداری سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) شهر بافران حرکت می‌کند و سرانجام در حسینیه آن حضرت مستقر می‌شوند دسته شال زنی است.
او افزود: شال زنی در واقع یک نماد است نماد عزاداران حسینی و این سنت از قدیمیان و کهن سالان ما به ارث رسیده و افتخار می‌کنم در همین دسته حضور دارم و سالیان سال برای روز عاشورا و برای شرکت در دسته شال زنی شرکت می‌کنم.
سرهنگ عبدالرضا عرب فرمانده یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان ، اظهار نمود: بافران شورو حماسه‌ای فوق العاده، تاثیرگزار و قدمتی طولانی در عزاداری دارد که همراه با آیین‌های سنتی مخصوص این منطقه بر زیبایی عزاداری می‌افزاید.
او گفت: شال زنی به صورت این است که اگر مردم در غم شهادت امام حسین (ع) شال می‌زنند و از قدیم رسم است که به پاس رشادت‌ها و ایثارگری‌های اباعبدالله الحسین (ع) در پاسداشت و زنده نگه داشتن اسلام برای آن حضرت (ع) شال می‌زنند.
حاج مجتبی پوربافرانی پیرغلام حسینی در بافران گفت: سنت شال زنی در بافران از سابقه دیرینه‌ای برخوردار است و کسانی که کمترین رمقی دارند در این دسته شرکت می‌کنند واین نماد ریشه دار بودن عشق حسینی در قلب‌های مومنین است.
با این اوصاف در میابیم پیام زنده ماندن این سنت آن است که جاذبه عشق حسینی در تسخیر قلب‌ها بی رقیب است و گذشت روزگاران با آنکه کوه‌ها را می‌فرساید قادر نیست این عشق را ازدل‌ها بزداید بلکه مانند نسیمی که بر خرمن آتشی بوزد آن را شعله ور می‌سازد.
این آیین سنتی مذهبی با شماره ۱۶۹۵ در فهرست ملی میراث ناملموس به ثبت رسید.
گزارش از حمیدرضا پوربافرانی
- نویسنده : حمیدرضا پوربافرانی
